Stanisław Wołodymyrowycz Asiejew – dziennikarz, który znalazł się w piekle współczesnego obozu koncentracyjnego

– „Muszę zacząć od zwrócenia uwagi, że tortury to złożony system środków, których celem jest nie tyle złamanie człowieka fizycznie, ile zniszczenie go jako jednostkę. Dlatego tak ważne jest zastraszanie, które sprawia, że ból fizyczny staje się bardziej dotkliwy.” – pisze Stanisław Wołodymyrowycz Asiejew (Станіслав Володимирович Асєєв).

Zanim 32-letni ukraiński pisarz i dziennikarz, został schwytany przez wspierających Władimira Putina prorosyjskich bandytów z Donbasu, po tym jak w maju 2014 r. Donieck znalazł się pod ich kontrolą, przez dwa lata publikował swoje reportaże dla ukraińskich mediów, ze względów bezpieczeństwa pisząc jako Stanisław Wasin (Станіслав Васін). Współpracując z Radiem Svoboda używał psedonimu Jerry Toms.

Polowano na niego przez 18 miesięcy. 6 czerwca 2017 r. został skrycie uprowadzony przez separatystów, a następnie oskarżony o szpiegostwo.

Przetrzymywany przez okres dwóch i pół lat Stanisław Asiejew, słysząc krzyki mężczyzn rażonych prądem i gwałconych kobiet, zastanawiał się, kiedy przyjdzie kolej na niego.

Jedno z najgorszych wspomnień dotyczy Serhija Beszty, mężczyzny torturowanego wraz ze swoim synem leżącym obok niego z elektrodami przymocowanymi do genitaliów. Kiedy starszy mężczyzna wracał do celi, nadal myślał, że jest maltretowany.
– „Trzymaj się synu! Trzymaj się synu!” – krzyczał.
– „Próbowaliśmy przywrócić go do rzeczywistości, ale przez 90 minut myślał, że wciąż jest torturowany. Miał wiele widocznych obrażeń m.in. od oparzeń elektrycznych, złamane żebra. Załamanie psychiczne tego mężczyzny było tym, co po tak długim przebywaniu w obozie zszokowało nawet nas”. – pisze Stanisław Asiejew.

Jeden z osadzonych miał pękniętą śledzionę i poważnie uszkodzone narządy wewnętrzne w wyniku pobicia. Kiedy współwięźniowie powiedzieli pijanemu komendantowi obozu o jego obrażeniach, odpowiedzią było stwierdzenie, że ofiara udaje, i bito go jeszcze mocniej. Maltretowany mężczyzna zmarł po trzech dniach bólu i halucynacji, podczas których rozmawiał ze swoją żoną przytulając ją.

Patrząc z perspektywy czasu spędzonego w niewoli, Stanisław Asiejew tylko jeden raz całkowicie się załamał.
– „Ani przebywanie w niewoli, ani tortury nie miały na mnie tak niszczycielskiego wpływu – wspomina Asjejew, jak wtedy, gdy pewnego dnia został przetransportowany poza granice miasta w celu przeprowadzenia tzw. »działania dochodzeniowego«. – Los chciał, że gdy mieliśmy opuścić Donieck przejeżdżając obok mojej dawnej dzielnicy, zdjęto mi kaptur. Wyjrzałem przez okno furgonetki i wyobraziłem sobie matkę, siedzącą samotnie w pokoju, przy telefonie. Czy dzwoni teraz do kolejnej kostnicy, a może płacze załamana nie wiedząc nawet czy jej syn żyje.

Widząc to wszystko wiedziałem, że dystans dzielący mnie od matki mogę pokonać w trzy, cztery minuty. Wtedy mógłbym ją przytulić. Gdy zabrali mnie z powrotem do piwnicy wizja mineła, znikła jak sen. Wszystko czego wtedy chciałem, to zostać zastrzelonym”.

Matka Asiejewa została oficjalnie poinformowana dopiero 16 lipca 2017 r., że jej syn został aresztowany pod zarzutem szpiegostwa.

22 października 2019 r. uznany przez Sąd Najwyższy DRN winnym działalności ekstremistycznej i szpiegostwa, skazany został na 15 lat więzienia.

Oficjalnie „Izolacja” – obóz tortur [1] mieszczący się w budynku dawnej fabryki materiałów izolacyjnych przy ulicy Світлий шлях 3 (Świetlista droga) w Doniecku nie istnieje. A jednak ukraiński dziennikarz był tam przetrzymywany przez 28 miesięcy, wraz z 80. mężczyznami i kobietami.

Dzięki międzynarodowej kampanii z udziałem m.in. organizacji obrońców praw człowieka, w ramach wymiany więźniów, 29 grudnia 2019 r. został uwolniony.

9 listopada 2021 r. funkcjonariusze kontrwywiadu Służby Bezpieczeństwa Ukrainy aresztowali w Kijowie komendata obozu „Izolacja” Denysa Pawłowycza Kulykowskiego „Pałycza” (Денис Павлович Куликовський „Палич”) [2].

Asiejew swoje przeżycia opisał w wydanej w 2020 r. książce „Світлий шлях: історія одного концтабору” („The Torture Camp on Paradise Street”) („Heller Weg: Geschichte eines Konzentrationslagers im Donbass 2017–2019”) („Świetlista droga. Historia pewnego obozu koncentracyjnego”) [3]. Jego wcześniejsza książka z roku 2018 pt. „В ізоляції. Дописи про Донбас” („In Isolation Dispatches from Occupied Donbas”) („W izolacji. Przesłanie z okupowanego Donbasu”) [4], to opowieść jak Donbas przekształcił się w kolejny punkt zapalny na mapie Ukrainy.